MadeliefjeMadeliefjeMadeliefje

Leon Otto van der Kolk

* 14 maart 2002 - 4 januari 2003 †

Adrie en Brigitte van der Kolk

Voor ons mannetje en vriendje van iedereen:

Leon

Met je mooie stralende lach,
betoverde je iedereen die jou zag

Hallo, mijn naam is Brigitte van der Kolk-Klement, ik ben 29 jaar en getrouwd met Adrie van der Kolk. Op 14 maart 2002 is Leon geboren. Hoewel 5 weken te vroeg, was hij een gezonde jongen en hij mocht al na 5 dagen met ons mee naar huis. Van zijn te vroege geboorte was na een paar weken al niets meer te merken; lengte en gewicht allemaal boven het gemiddelde. Leon groeide heerlijk op, hij was een heel vrolijk mannetje, altijd vriendelijk en hij vond iedereen interessant. We genoten ontzettend van Leon, wat een geluk! We keken samen al veel vooruit.

We waren al druk aan het nadenken over zijn eerste verjaardagsfeestje. Ik werkte zelf in de kinderopvang en nu mocht ik eindelijk een feest voor mijn eigen mannetje gaan bedenken.

Maar op nieuwjaarsdag werd Leon voor het eerst ziek (hij was toen bijna 10 maanden). Hij had koorts en moest spugen. Ik vertrouwde het meteen al niet. Hoewel ik toch ook weet dat zoiets niets hoeft te betekenen. Maar ik heb toch naar de huisartsenpost gebeld en mijn ongerustheid uitgesproken. Na tweemaal telefonisch contact te hebben gehad, kwam er een huisarts bij Leon kijken. Zij constateerde een oorontsteking. We waren gedeeltelijk gerustgesteld. Maar de volgende ochtend trof ik Leon erg ziek en helemaal onder de vlekken aan in zijn bedje. We wisten meteen dat het ernstig was. De avond ervoor was ik al bang geweest dat het wel eens hersenvliesontsteking zou kunnen zijn, maar wij, en ook de huisarts, hadden toen geen vlekjes ontdekt. Ik heb meteen 112 gebeld. Toen we in de ambulance onderweg naar het ziekenhuis waren, had ik nog hoop dat het misschien alleen maar waterpokken zouden zijn, ook al omdat de ambulancebroeder de vlekken er anders uit vond zien. Maar eenmaal op de eerste hulp ging Leon volgens de artsen snel achteruit. Er was op dat moment weliswaar nog geen uitslag van de bloedtest, maar ze wisten vrijwel zeker dat het ging om een zeer ernstige vorm van meningokokken-sepsis (bloedvergiftiging).

In die 2½ dag die volgden, hebben we tussen hoop en vrees geleefd: het ene moment dachten we dat het mis zou gaan, het andere moment leek hij weer op te krabbelen. Ze hadden niet verwacht dat Leon de eerste nacht zou halen, zo snel verspreidde de bacterie zich door zijn lichaampje. Hier was gewoon nog geen medicijn tegen. Verwacht werd dat hij een hartstilstand zou krijgen en als dat gebeurde zou er niet meer worden gereanimeerd. Vanaf het moment dat Leon van de eerste hulp naar de intensive care is gegaan, hebben wij hem niet meer wakker meegemaakt. Daar heb ik het erg moeilijk mee. Ze hielden hem in slaap, zodat hij zo min mogelijk pijn zou ervaren. Hij lag dus aan de beademing en aan allerlei infusen. Hij raakte daardoor erg opgezwollen en zijn huid was bijna egaal rood/paars. En toch blijf je de hoop koesteren dat jouw mannetje er wel door komt, hoe dan ook, zelfs al zagen we dat zijn vingertopjes en teentjes al zwart begonnen te worden.

De dag erna is besloten om hem over te plaatsen naar het Academisch Ziekenhuis in Groningen. Dat gaf weer zoveel hoop: hij was de nacht doorgekomen tegen alle verwachting in. Desondanks waren de artsen nog niet erg positief, want van enige verbetering was eigenlijk geen sprake. Maar ineens veranderde zijn bloeddruk en konden ze zelfs de medicatie wat verminderen. Dat was het moment om naar Groningen te gaan. We vatten weer moed en raakten zelfs een beetje in een jubelsfeer. Vanuit Groningen zijn ze met een ambulance gekomen met twee kinder-I.C.-artsen. Na een overdracht die voor mijn gevoel uren duurde, is Leon naar Groningen vervoerd. Wij zagen de ambulance voorbij komen en zijn met de hele familie gevolgd (mijn ouders, schoonouders, zus en haar man en mijn schoonzus en haar man). Maar de ambulance was niet bij te houden.

Na aankomst renden we met een gevoel van grote spanning door de gangen van het immens grote ziekenhuis op zoek naar Leon, wetend dat ook deze rit voor hem fataal had kunnen zijn. Eenmaal op de afdeling kinder-I.C. waren ze nog druk bezig Leon aan te sluiten op alle apparatuur. En de eerste arts die met ons kwam praten, ontnam ons al meteen alle hoop. Haar gezicht sprak boekdelen, en voor de zoveelste keer kregen wij te horen dat Leon heel erg ziek was en dat de kans heel groot was dat hij alsnog zou overlijden. Het is niet te beschrijven wat voor gedachten en gevoelens er dan door je heen gaan. Het leek even zo goed te gaan in Zwolle, en wat was hij veranderd na de rit: hij leek nog veel meer opgezwollen. Was het niet beter geweest hem in Zwolle te houden en hem deze riskante rit naar Groningen te besparen?

Leon is ook die dag en nacht in Groningen doorgekomen, maar zonder dat er enige verbetering was. Zijn bloeddruk leek op een gegeven moment te stabiliseren en wij dachten dat dit een goed teken was. Maar voor de artsen was dit een teken dat het juist niet goed ging. Het was te stabiel en te plotseling. In een volgend gesprek dat wij met de artsen hadden, werd dan ook besloten om nu die ct-scan, die men eerder niet had aangedurfd, te laten maken. Die scan zou hun vermoeden kunnen bevestigen dat Leon mogelijk al hersendood was. Je wilt dit niet horen, hoewel je, als je naar hem keek, het eigenlijk al een beetje wist. Ons gevoel was dat, als dat zo zou zijn, hij zo snel mogelijk rust zou moeten krijgen, verlost van al die nare apparaten die niet hem maar alleen zijn lichaampje aan de gang hielden. Het was zo vreselijk om te zien, die razendsnelle ademhaling en dat door vocht opgeblazen lijfje. Maar tijdens de ct-scan heb ik nog gebeden en geroepen: laat er een wonder gebeuren en wel nu!!. Terug op de afdeling, wachtten we in spanning af: wat hadden de kinderartsen en de neuroloog op de scan gezien?

We moesten weer naar dat nare kamertje (ouderkamer) en konden het al direct van hun gezichten aflezen. Hun vermoeden was bevestigd: Leons hersenen waren zo opgezwollen dat enige kans op herstel uitgesloten was. Leon was waarschijnlijk al enige tijd hersendood, maar wanneer dat gebeurd was konden ze niet zeggen. We mochten rustig de tijd nemen om het moment te bepalen waarop Leon van de beademing gehaald zou worden. We wilden dit eigenlijk zo snel mogelijk: hij moest rust krijgen.

We zijn met de familie in een kring om Leon heen gaan staan en hebben elkaars hand vastgehouden, met mijn ene hand op Leons hoofdje. Daarna heeft de arts de beademingstube uit zijn mondje verwijderd. Er was niets aan Leon te merken, behalve dat het ademen ophield. We hebben hem veel kusjes gegeven en gestreeld. Leon was zo opgezwollen en zwaar, en zijn lichaampje was zo broos en gevoelig, dat het eigenlijk niet mogelijk was hem bij je op schoot te nemen en even lekker tegen je aan te houden. Daar had ik het wel erg moeilijk mee. We hebben hem aangekleed, en daarbij de kleertjes los geknipt, zodat ze pasten. En zijn gezichtje schoongemaakt. Het heeft lang geduurd voordat alles voor vertrek gereed was, maar vroeg in de avond konden we toch samen terugkeren naar huis. Mijn man Adrie en Leon in de begrafenisauto en ik met mijn zus en haar man er achteraan. Tijdens de rit dommelde ik even weg, maar toen ik wakker werd, was er weer die vreselijke realiteit, en die nare auto die nog steeds voor ons reed.

En zo dommel ik nog vaak weg en word dan telkens wakker met de hoop dat die nare droom nu toch echt voorbij is en we weer gewoon verder gaan. Want zo heb je een gezond mannetje en zo is hij er niet meer. We hebben de begrafenis helemaal zelf geregeld en in de tussentijd lag Leon zoals altijd hier bij ons in zijn eigen bedje. Iedereen die hem nog wilde zien, kon zo vaak als hij wou even bij Leon gaan kijken. We hebben hem samen in zijn bedje gelegd. En Adrie heeft hem zelfs uit de auto naar boven gedragen. Dat was een mooi moment, maar niet gemakkelijk: Leons huid was erg slecht en zijn gewicht was bijna verdubbeld. Toch was het goed dat Adrie dit zelf deed, en zo hebben we met z'n drietjes nog even op ons bed gezeten.

De begrafenis was moeilijk maar ook heel mooi. Er lag sneeuw (dit had ik nog zo graag aan Leon willen laten zien) en de zon scheen fel. Thuis is Leon in bijzijn van de familie in zijn kistje gelegd, met daarbij al zijn eigen knuffels en knuffels die nog speciaal gebracht waren. En ook twee mooie tekeningen. Hij was erg koud en bevroren, maar tussen al die knuffels en onder zijn dekentje leek het toch behaaglijk. Ondertussen waren er al heel veel bloemen gebracht. Dit hadden we aangegeven op zijn rouwkaart, die ook heel bijzonder was. Een hele kleurrijke kaart met veel foto's van Leon en zijn laatste voetafdrukjes. Tijdens de dienst heb ik ook namens Adrie over Leon gesproken en daarna mijn vader, de vrienden, mijn schoonzusje en haar man, mijn broertje en zijn vriendin en mijn zus en haar man. En tussen de verhalen en gedichten door werd muziek gedraaid die wij voor Leon hadden uitgezocht. Liedjes die ik vaak voor hem zong (zoals Morning has broken) en een nummer waarvan één couplet op zijn geboortekaartje stond (Forever young) en nog vele andere mooie nummers. Er werd veel over Leon verteld, dat hij zo'n allemansvriendje was en zo mooi was, met van die prachtige bruine ogen. En wat we allemaal samen beleefd hebben in die 10 maanden. Mijn zus had een kort filmpje gemaakt, van stukjes video van Leon, en tussendoor een aantal mooie foto's van hem. Met als achtergrondmuziek Fly van Celine Dion. Bij binnenkomst werd Fields of gold van Eva Cassidy gedraaid en zijn wij net als in het ziekenhuis in een kring om Leon gaan staan, hand in hand. Leon werd door Adrie, mijn broertje en mijn vader en schoonvader uitgedragen op muziek van Robbie Robertson: Sign of the rainbow. Tijdens de dienst was zijn kistje omringd door heel veel bloemstukken, met bovenop ons bloemstuk in de vorm van een groot hart en zijn favoriete knuffel de knuffelkoe. Omdat zijn kistje dicht was hadden wij een aantal mooie foto's meegenomen die in lijstjes erbij stonden.

We zijn lopend naar de begraafplaats gegaan en er volgde een immens grote stoet. De zon scheen fel op ons neer. Adrie heeft zelf het kistje in het graf aangepakt, waarna iedereen bloemen kon leggen. Ik heb daar bij het graf zelf nog een gedichtje voorgedragen en samen met alle aanwezigen hebben we Ik ga slapen ik ben moe opgezegd. Daarna hebben we in besloten kring bloemen gestrooid en zand op zijn kistje geschept. Tot slot was er voor iedereen gelegenheid om te condoleren. Er leek bijna geen eind te komen aan de rij. Op dat moment was ik heel kalm en beheerst, de moeilijkste tijd moest nog komen.

Pas een week na de begrafenis begon het enigszins tot mij door te dringen wat er werkelijk was gebeurd. Laatst heb ik voor de tweede keer de video van de begrafenis bekeken en ik besef nu steeds meer dat het om Leon ging en om ons, dat al die mensen voor Leon en ons kwamen en niet voor iemand anders. Nu, een aantal weken verder, lijkt het alsmaar moeilijker te worden, want elke nieuwe dag is weer een dag zonder Leon. Het is zo stil in huis. Maar familie en vrienden en natuurlijk Adrie houden me op de been, zorgen voor ons en zijn er gewoon. Dat vind ik geweldig en dat heb je ook nodig. Iedereen heeft verdriet, dus moet je er voor elkaar zijn. Het ging allemaal zo plotseling, het is nog zo onwerkelijk, hoe kon dit nu gebeuren?, we waren al zo'n eind op weg.

Dag lief mannetje, kleine kanjer, lekker ding, mooie man, sterretje, zonnestraaltje, ons jochie, dikke kus van papa Adrie en mama Brigitte; opa en oma Klement; opa en oma van der Kolk; tante Esther en ome Jan; ome Martin en tante Marije; tante Elly, ome Jaap en je neefje Wessel; overgrootmoeders Analbers en Duiveman; familie Steenberg-Klement; familie Analbers; familie Van der Kolk, familie Duiveman en de vrienden die ook zo verliefd op jou waren: Gerrit, Willeke, Jenita en Kelly; Chris en Merian; Douwe, Mariska en Stan; Michel en Natasja; Johnny, Stephanie, Jan en Jelle; Anne-Christine, Maurice en Joris; Andy, Erlyn, Andrew en Anthony; en alle verdere familie vrienden, collega's en kennissen. Ze missen jou allemaal en leven met ons mee, met ons verdriet om jou, ons allergrootste gemis.

14 maart 2002: Leon is geboren!

Samen met mama op de foto. Leon is 6 maanden.

Met je glinster in je ogen.

In de kinderstoel.

Op je hobbelpaard. Papa helpt een handje.

Kerstavond 2002.

Jouw laatste foto; Nieuwjaarsdag 2003.

Afscheid van ons mannetje Leon.

Als tranen een trap konden bouwen
en herinneringen een brug
Dan klommen wij hoog de hemel in
en namen jou mee terug...